Ысытырып орнатылатын рубероид — битумды байланыстырғыштың қалыңдау қабатын қамтитын дәстүрлі рубероид түрі. Орнату кезінде арнайы шалыптармен қыздырылады және материалды негізге сенімді желімдеуге мүмкіндік береді. Ысытырып орнатылатын рубероидты қолдану шатыр және гидроизоляциялық жүйелерді салу процесін айтарлықтай жеңілдетеді, олардың герметикалық қасиетін, беріктігін және пайдалану қауіпсіздігін арттырады.
Қазақстанда құрылыс жүргізуде қатал климаттық шарттар шатыр жұмыстарының сапасына жоғары талап қоятындығын ескере отырып, ысытырып орнатылатын рубероид сенімді, су өтпейтін және деформацияға төзімді жабын жасау үшін негізгі материалдардың біріне айналып отыр.
Ысытырып орнатылатын рубероидтың құрылымы мен құрамы
Ысытырып орнатылатын рубероидтың басты ерекшелігі – оның көпқабатты құрылымы, бұл жоғары эксплуатациялық сипаттамаларды қамтамасыз етеді:
- Негізгі қабат. Арматуралық негіз ретінде шыны қалтқы, полиэфир тор немесе шыны мата қолданылады. Бұл материалдар жыртылуға жоғары төзімділік, температуралық деформацияға тұрақтылық және ұзақ қызмет мерзімін береді.
- Битум-полимерлі қабат. Негізді алдын ала модификацияланған битуммен (СБС – стирол-бутадиен-стирол, АПП – атактикалық полипропилен) сіңіріп, кейін тағы бір қабат битуммен жабады. Бұл материалға төмен температурада икемділік пен ультракүлгін сәулеге қарсы қартаюға төзімділік сыйлайды.
- Қабыршақтау. Сыртқы беті механикалық зақымданудан және күн сәулесінің әсерінен қорғау үшін минералды (сланец немесе базальт) крошкамен қапталады. Ысытырып орнатылатын жағы әдетте жұқа полимерлі пленкамен қорғалған, ол төсеу кезінде еріп, желімдейді.
Осы құрылым ысытырып орнатылатын рубероидты картон негізіндегі дәстүрлі рубероидқа қарағанда әлдеқайда технологиялық, сенімді және ұзақ қызмет ететін материалға айналдырады.
Ысытырып орнатылатын рубероидтың негізгі артықшылықтары
Құрылыс саласында ысытырып орнатылатын рубероидтың кең таралуы оның бірқатар маңызды артықшылықтарымен түсіндіріледі:
- Жұмысқа монтажды жеделдету. Ысытып орнату материалды қосымша мастикалар мен желімдер қолданбай негізге жылдам бекітуге мүмкіндік береді.
- Жоғары герметикалық қасиет. Дұрыс ысытып орнату кезінде швтар мен буындарсыз тұтас гидрооқшаулағыш төсеніш түзіледі, ол арқылы су кіре алмайды.
- Ұзақ қызмет ету мерзімі. Ысытырып орнатылатын рубероидтың қызмет мерзімі орта есеппен 20–30 жылды құрайды, бұл дәстүрлі рубероидтың қызмет мерзімінен екі есе артық.
- Агрессивті әсерлерге төзімділік. Модификацияланған битум материалды ультракүлгін сәулеге, температура ауытқуларына және химиялық заттарға төзімді етеді.
- Температураның кең диапазонында жұмыс істеу. Ысытырып орнатылатын рубероид өзінің қасиеттерін –50 °C-тен +100 °C-қа дейінгі температурада сақтайды, бұл Қазақстанның климаттық жағдайлары үшін аса өзекті.
- Қауіпсіздік. Орнату технологиясын сақтаған жағдайда материалдардың ерекшеліктеріне байланысты өрт қаупі айтарлықтай төмендейді.
Осы артықшылықтар ысытырып орнатылатын рубероидты шатыр жабу, іргетастарды гидрооқшаулау және ғимараттардың басқа жауапты элементтерін қорғау үшін оңтайлы таңдау етеді.
Ысытырып орнатылатын рубероидты қолдану салалары
Құрылыс тәжірибесінде ысытырып орнатылатын рубероид ең әр түрлі салаларда пайдаланылады:
Шатыр жабуды ұйымдастыру
Ысытырып орнатылатын рубероидты қолданудың негізгі саласы – жаңа шатырларды жабу және тұрғын үйлерде, коммерциялық және өнеркәсіптік нысандарда ескі жабындарды жөндеу. Оны жоғарғы аяқталу қабаты ретінде де, астындағы подкладочный материал қабаты бар көпқабатты шатыр жүйелерінің құрамдасы ретінде де қолданады.
Іргетастарды гидрооқшаулау
Ысытырып орнатылатын рубероид жер асты бөліктерін – лента іргетастарды, плиталық негіздерді, бағаналы ростверктерді гидрооқшаулау үшін кеңінен пайдаланылады. Ол капиллярлық ылғал көтерілуін тиімді түрде болдырмай, бетонды судың бұзғыш әсерінен қорғайды.
Жертөлелерді, тоннельдерді, резервуарларды гидрооқшаулау
Жоғары су өтпейтіндігі мен икемділігінің арқасында ысытырып орнатылатын рубероид жоғары жүктемелер мен агрессивті орта жағдайында герметикалық гидрооқшаулайтын қаптамаларды жасау үшін қолданылады.
Құрылыс конструкцияларын қорғау
Ысытырып орнатылатын рубероид бетон, темір-бетон және металл конструкцияларды коррозиядан, ылғал енуінен және химиялық әсерден қорғау үшін пайдаланылады.
Қазақстанда ғимараттар қатал қыстың және қарқынды жазғы күннің әсеріне ұшырайтындықтан, ысытырып орнатылатын рубероид конструкцияларға сенімді әрі ұзақ мерзімді қорғаныс береді.
Төсеу технологиясы
Ысытырып орнатылатын рубероидты төсеу белгілі технологияны сақтауды талап етеді:
Негізді дайындау
Негіз мықты, түзу, шаңнан, кірден және қажетсіз қоспалардан тазартылады. Қажет болған жағдайда материалдың адгезиясын арттыру үшін битумдық праймер қоспасымен грунттау жүргізіледі.
Материалды дайындау
Ысытырып орнатылатын рубероид рулондарын бетке жайып, өлшеміне қарай туралап қояды. Қабаттардың дұрыс орналасуына ерекше назар аударылады — тігістердің герметикалық болуын қамтамасыз ету үшін қабаттар кемінде 10 см қапталуы тиіс.
Ысытыру
Газ баллоны көмегімен рубероидтың төменгі битумдық қабаты балқыған күйге дейін қыздырылады да, негізге мықтап басылады. Процесті материалды бұзбау үшін бірқалыпты, асыра қыздырусыз орындау қажет.
Ең жақсы нәтиже үшін баллон отының температурасын, қозғалту жылдамдығын және материалды біркелкі қыздыруды үнемі бақылау керек.
Тігістерді қалыптастыру
Тігістерді қосымша қыздырып, мықтап басу арқылы шатырлы немесе гидрооқшаулағыш жабынның толық герметикалық болуын қамтамасыз етуге ерекше көңіл бөлінеді.
Ысытырып орнатылатын рубероидты төсеу кезіндегі қателіктер мен олардың салдары
Төсеу технологиясын сақтамау келесі ауыр мәселелерге әкелуі мүмкін:
- Материалды шамадан тыс қыздыру оның беріктігін жоғалтуға және көпіршіктер пайда болуына әкеледі;
- Қыздыру жеткіліксіздігі адгезияның төмендеуіне және ауа қалттарының түзілуіне әкеледі;
- Тігістерді қабаттасу технологиясын бұзу су сүруіне және жабынның қызмет ету мерзімінің қысқаруына әкеледі;
- Негізді дайындауды елемеу гидрооқшаулаудың қабыршақтанып түсу қаупін арттырады.
Бұл қателіктер Қазақстанның климаттық жағдайында аса өзекті, өйткені тоңу мен еріту циклдері үнемі қайталанып, сапасыз гидрооқшаулау жабындарын тез бүлдіреді.
Ысытырып орнатылатын рубероидты басқа гидрооқшаулағыш материалдармен салыстыру
Қазіргі нарықта әртүрлі шатыр және гидрооқшаулағыш материалдар ұсынылған. Ысытырып орнатылатын рубероидты негізгі баламалармен салыстырайық:
- Қарапайым рубероид: ысытырып орнатылатын рубероид 2–3 есе ұзақ қызмет етеді, беріктігі мен суға төзімділігі жоғары.
- ПВХ мембраналар: мембраналардың бағасы жоғары және монтаждау үшін арнайы құрал-жабдық қажет, ал ысытырып орнатылатын рубероидты төсету жылдамырақ және оңай.
- Полиуретандық гидрооқшаулағыш материалдар: монолитті жабынды қамтамасыз етеді, бірақ айтарлықтай қымбат және кәсіби төсеуді талап етеді.
Осылайша, ысытырып орнатылатын рубероид баға/сапа қатынасы бойынша ең тиімді таңдау болып қала береді, әсіресе жабынның ұзақ қызметі маңызды объектілерде.
Ысытырып орнатылатын рубероидты Қазақстанда қолдану перспективалары
Жақын жылдары Қазақстанда ысытырып орнатылатын рулонды материалдарға қызығушылықтың артуы күтілуде:
- Жаңа тұрғын үй кешендері, логистикалық орталықтар мен өндірістік нысандарды жылдам және сенімді шатырмен жабуды талап ететін құрылыс қарқынының жоғарылауы;
- Ғимараттардың энергия тиімділігіне қойылатын талаптардың күшеюі және сапалы гидрооқшаулаудың қажеттілігі;
- Ғимараттарды ұзақ мерзім пайдалану мәселелеріне салынатын қаражатты азайту мақсатында құрылысшылардың жауапкершілігінің артуы.
Сонымен қатар, ысытырып орнатылатын материалдардың ассортиментінің кеңеюі, соның ішінде өзін-өзі желімдейтін битум-полимерлі рулондардың пайда болуы, ысытырып орнатылатын рубероидты қолдануды одан сайын ыңғайлы әрі тиімді етеді.
Қорытынды
Ысытырып орнатылатын рубероид — жоғары технологиялық, тамаша гидрооқшаулағыш қасиеттері және қолжетімді бағасы бар заманауи құрылыс материалы. Оны қолдану Қазақстанның агрессивті климаттық жағдайларына тиімді қарсы тұратын ұзақ мерзімді шатыр және гидрооқшаулағыш жүйелер жасауға мүмкіндік береді.
Материалды дұрыс таңдау, кәсіби төсеу және барлық технологиялық талаптарды сақтау ғимараттарды ылғалдан сенімді қорғайды, олардың қызмет ету мерзімін ұзартады және заманауи жайлылық пен қауіпсіздік стандарттарына сай жоғары сапалы құрылыс ортасын қалыптастыруға ықпал етеді.
